Ο αρνητικός αντίκτυπος της επίθεσης της Χαμάς σε Ισραηλινούς αμάχους θα περιοριζόταν κυρίως στον Δυτικό Κόσμο, ενώ θα έβρισκε άλλοθι ανάμεσα σε πολλούς Άραβες και μουσουλμάνους ως αντεκδίκηση για την κατοχική καταπίεση.
Yπολογισμένη ήταν και η αντίδραση της ισραηλινής αεροπορίας, που μετρά ήδη πάνω από δύο χιλιάδες νεκρά παιδιά, ενώ τα θύματα θα ξεπεράσουν όλους τους πολέμους στη Γάζα αθροιστικά. Άλλο ένα άλλοθι, αναδρομικό.
Ωστόσο, για ορθολογικούς παίκτες, το άλλοθι αναζητείται όταν ο στόχος είναι αναγκαίος. Ποιος στόχος, ποια ανάγκη εξυπηρετούσε πολιτικά για τους Παλαιστίνιους –όχι γενικά η επίθεση αλλά– η εσκεμμένη επίθεση της Χαμάς σε αμάχους; Βοηθά να φέρει τους Παλαιστίνιους σε καλύτερη θέση στο τέλος αυτής της κρίσης;
Απαντήσεις μπορούν να δοθούν μόνο πέραν της κατεχόμενης Παλαιστίνης. Με την έκρηξη των εξελίξεων που προκάλεσε η επίθεση της Χαμάς παγώνουν –αν δεν απειλούνται– όσα έχτιζαν τα τελευταία χρόνια ΗΠΑ και Ισραήλ στην περιοχή. Παγώνει το πλησίασμα Ισραήλ - Σαουδικής Αραβίας, παγώνει η ομαλοποίηση των σχέσεων με αραβικές χώρες, ενώ Ισραήλ και ΗΠΑ ξαναγίνονται κόκκινο πανί για Αραβες και μουσουλμάνους, αναταράσσοντας ξανά μετά την ουκρανική κρίση τις σχέσεις στην ευρύτερη περιοχή προς μια κατεύθυνση που δεν είναι προς το συμφέρον ούτε του Ισραήλ ούτε των ΗΠΑ. Η στροφή για πολλοστή φορά του ευέλικτου Ερντογάν είναι ενδεικτική.
Η νέα ανάφλεξη ευνοεί πρωτίστως το Ιράν, δευτερευόντως τη βυθισμένη στον πόλεμο της Ουκρανίας Ρωσία και στο βάθος την Κίνα. Ο νέος κόσμος που αναδύεται δεν είναι διπολικός, παρά την ψυχροπολεμική ένταση. Οι χώρες του Κόλπου δεν άδειασαν τη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία, ωστόσο βελτιώνουν τις σχέσεις τους με το Ισραήλ αλλά και με το Ιράν· η Κίνα αναζητά διόδους προς τις χώρες του Κόλπου αλλά και το Ισραήλ, το οποίο επίσης εμπλέκεται στην ομάδα I2U2 (Ινδία, ΗΑΕ, Ισραήλ, ΗΠΑ) της δυτικής Ασίας κατ’ αναλογία του ανταγωνιστικού στην Κίνα Quad της νοτιοανατολικής Ασίας· το Τελ Αβίβ διατήρησε την άριστη σχέση με τη Μόσχα για τον χώρο της Συρίας, παρέχοντας ταυτόχρονα στρατιωτική στήριξη στο Κίεβο. Και άλλα πολλά.
Σε αυτόν τον περίπλοκο και γεμάτο αντιφάσεις κόσμο που αναδύεται, οι εξελίξεις που πυροδότησε η επίθεση της Χαμάς αναγκάζουν το Ισραήλ να διακινδυνεύσει μέρος από τις διμερείς και πολυμερείς πτυχές της συμμετοχής του σε αυτόν τον νέο κόσμο. Ταυτόχρονα, πιέζει τις ΗΠΑ, που έχουν λόγους να μην επιθυμούν επέκταση της ανάφλεξης παράλληλα με τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ένταση στις σινοαμερικανικές σχέσεις. Το πώς θα συμβιβαστεί αυτό με την πλήρη στήριξη του Ισραήλ μένει να φανεί.
Η αμερικανική πολιτική στην Ουκρανία εκβίασε τη ρωσική εισβολή, με τη Μόσχα να ρισκάρει μεγάλο μέρος των σχέσεών της με τη Δύση στο παιχνίδι δύναμης στην Ευρώπη και στις ρωσοαμερικανικές σχέσεις, ενώ το μεγάλο κέρδος για τις ΗΠΑ, πέραν των ενεργειακών και άλλων δευτερευουσών πτυχών, είναι η πρόσδεση της Ευρώπης στο αμερικανικό άρμα εν όψει μιας θερμότερης εμπλοκής με την Κίνα, ή έτσι ελπίζει η Ουάσινγκτον.
Η μικρή Χαμάς εκβιάζει τώρα το εγχείρημα του Ισραήλ να «αλλάξει τη Μέση Ανατολή» στο παιχνίδι δύναμης της περιοχής, αλλά κι εδώ με μεγάλα ρίσκα και κόστος για το Ισραήλ. Το Ιράν υπολογίζει να βγει κερδισμένο από αυτή την αναστάτωση και το ίδιο υπολογίζουν και άλλοι πιο παγκόσμιοι παίκτες της Ανατολής. Αυτό δεν σημαίνει ότι το Ιράν θα βγει τελικά κερδισμένο, όπως και οι ΗΠΑ δεν είναι βέβαιο ότι θα αποκομίσουν στο τέλος τα κέρδη που υπολόγιζαν από την κρίση στην Ουκρανία, όπου ο μόνος σίγουρα χαμένος είναι οι Ουκρανοί και η Ευρώπη.
Προ ημερών, έκθεση του αμερικανικού Κογκρέσου προέτρεπε σε εξασφάλιση της δυνατότητας ταυτόχρονης αντιμετώπισης Κίνας και Ρωσίας από συμβατικές και πυρηνικές απειλές. Είναι εφικτό; Προς το παρόν, στον πραγματικό κόσμο, οι ΗΠΑ εμπλέκονται σε μια ανάφλεξη που δεν προκάλεσαν και θα προτιμούσαν να μην είχε συμβεί, γιατί οδηγεί σε μια αχρείαστη υπερέκταση της υπερδύναμης. Μακροπρόθεσμα η τελευταία υποβαθμίζεται από τη θέση της στο παγκόσμιο στερέωμα και παρακολουθεί τη μετατόπιση ισχύος προς την Ανατολή και την περιφέρεια, ωθώντας την Ουάσινγκτον σε πολιτικές θερμότερης εμπλοκής με τους αντιπάλους της, κυρίως το Πεκίνο, όσο είναι ακόμη ισχυρότερη. Παράλληλα, η περιπλοκότητα του νέου κόσμου και οι πολλαπλές διασυνδέσεις μεταξύ αντιπάλων και φίλων των ΗΠΑ καθιστούν τους ηγεμονικούς σχεδιασμούς όλο και πιο αβέβαιους. Οι ασύμμετρες προκλήσεις από το χτύπημα της ασήμαντης Χαμάς είναι χαρακτηριστικές.
Η επέκταση της Ανατολής δεν απειλεί μόνο τις δυτικές ελίτ αλλά και τους υπόλοιπους, εμάς. Ωστόσο, η προστασία της όποιας ευημερίας και δημοκρατίας στη Δύση δεν είναι το ζητούμενο της δυτικής στροφής προς μια θερμότερη εμπλοκή με τους ανταγωνιστές. Ζητούμενο είναι η προστασία της υπολειπόμενης δυτικής επικυριαρχίας στον πλανήτη και των συμφερόντων μιας μικρής ελίτ, που στον βωμό τους εκτός από την ειρήνη θα θυσιαστούν μοιραία και τα δυτικά σύμβολα της όποιας ευημερίας και δημοκρατίας. Άλλες πτυχές, όπως το Διεθνές Δίκαιο, απλώς δεν έπαψαν ποτέ να θυσιάζονται. Οι απαντήσεις, στο ερώτημα για μια άλλη πορεία στον πλανήτη ή στην Ευρώπη, δεν είναι εύκολες και σίγουρα δεν πρέπει να είναι επικίνδυνα απλοϊκές.
efsyn.gr
